Intransitivos
Táan in hanal meyah bis a'al báaxal ts'ah chùuy pàax sùut koonol náay chital tàas ts'òon ch'a'a
míis màan máan t'àan kan k'àay p'o' ts'o'ok ts'íib xòok bèet áantal páa'tal bo'ol wak' xòot hóok'ol p'áatal il tùukul kàahal okol
hèentàant k'uchul níikik xu'ulul payalchi' na'at áalkab wéekel e'es éemel ka'asah lùuk' chàak wenel bòok' lúubul t'òox hùuch' u'uy k'òos tak' chi'ibal che'e
|
Estoy comiendo trabajar llevar decir jugar dar costurar tocar regresar vender soñar acostar traer cazar coger barrer comprar pasar hablar
aprender cantar lavar terminar escribir leer hacer ayudar esperar pagar reventar cortar salir dejar ver pensar empezar entrar atropellar llegar suspender finalizar rezar entender correr derramar mostrar bajar enseñar
tragar sancochar dormir batir caer repartir moler oir cortar pegar morder reir |
|
Transitivo
Kin hàantik bak' kin meyatik kin bisik kin wa'alik kin báaxtik kin ts'áaik kin chuyik kin paxik kin sutik kin konik kin naytik kin chikunsik kin tàasik kin ts'onik kin ch'aik kin míistik Kin manik kin máansik kin t'anik kin kanik kin k'ayik
kin p'o'ik kin ts'o'sik kin ts'íibtik kin xokik kin bèetik kin wáantik kin páa'tik kin bo'otik kin wak'ik kin xotik kin hóok'sik kin p'atik kin tukultik kin kàahsik kin woksik kin héentaatik kin k'usik kin níiksik kin xu'ulsik kin payalchi'itik kin na'atik kin wáalkabtik kin wekik kin we'esik kin wéesik kin ka'ansik kin luk'ik kin chakik kin wèensik kin bok'ik kin lúubsik kin t'oxik kin huch'ik kin wu'uyik kin k'osik kin tak'ik kin chi'ik kin che'etik |
carne trabajo llevo digo juego doy costuro toco regreso vendo sueño acuesto traigo cazo cojo barro compro paso hablo aprendo canto lavo termino escribo leo hago ayudo espero pago reviento corto saco dejo pienso empiezo
introduzco atropello llego suspendo finalizo rezo entiendo corro derramo muestro bajo enseño trago salcocho adormezco bato tumbo reparto muelo oigo corto pego muerdo rio |
|
Voz Pasiva
ku hàanta'al ku meyahta'al ku bisa'al ku ya'ala'al ku báaxta'al ku ts'a'abal ku chu'uyul ku pa'axal ku su'utul ku ko'onol ku náayta'al ku chukunsa'al ku tàasa'al ku ts'o'onol ku ch'a'abal ku míista'al ku ma'anal ku máansa'al
ku t'a'anal ku ka'anal ku k'a'ayal ku p'o'obol ku ts'o'oksa'al ku ts'íibta'al ku xo'okol ku beeta'al ku yáanta'al ku páa'ta'al ku bo'otal ku wa'ak'al ku xo'otol ku hóok'sa'al ku p'a'atal ku yila'al ku tukulta'al ku kàahsa'al ku yoksa'al ku héentaanta'al ku k'usa'al ku níiksa'al ku xu'usa'al ku payalchi'ita'al ku na'ata'al ku yáalkabta'al ku we'ekel ku ye'esa'al
ku yéemsa'ale ku ka'ansa'al ku lu'uk'ul ku cha'akal ku wèensa'al ku bo'ok'ol ku lúubsa'al ku t'o'oxol ku hu'uch'ul ku yu'uba'al ku k'o'osol ku ta'ak'al ku chi'ibil ku che'eta'al |
se come se trabaja se lleva se dice se juega se da se costura se toca se regresa se vende se sueña se acuesta se trae se caza se coge se barre se compra se pasa se habla se aprende se canta se lava se termina
se escribe se lee se hace se ayuda se espera se paga se revienta se corta se saca se deja se ve se piensa se empieza se introduce se atropella se llega se suspende se finaliza se reza se entiende se corre se derrama se muestra se baja se enseña se traga se salcocha se adormece se bate se tumba se reparte se muele se oye se corta
se pega se muerde se ríe
|
|