NIVEL PRINCIPIANTES
Juan y Luis se encuentran en el camino, se saludan y conversan sobre la actividad que realizaron durante la mañana.
-
H Juàan:
-
- Ki'ki't'àantabah h Lúuis
-
H Lúuis:
-
- Ki'ki't'àantabah H Juàan, ¿tu'ux ka bin?
-
H Juàan:
-
- Táan in bin ts'òon
-
H Lúuis:
-
- ¿Ba'ax ku ts'o'onol k'áax?
-
H Juàan:
-
- Ku ts'o'onol ch'íich', hùuh, bèech' yéetel t'u'ul.
¿Kux tèech, tu'ux a tàal?
-
H Lúuis:
-
- Tàalen in ch'a' hunkúuch si', utia'al u bèeta'al wàah in hàanteh.
-
H Juàan:
-
- Ma'alob beyo' H Lúuis, wa ma'e, ma' tun u ts'áah wàah a na' a hàanteh.
-
H Lúuis:
-
- ¿Bix u k'àaba' le a chan íits'in ku bin ta wéetel ts'òone'?
-
H Juàan:
-
- U k'àaba'e' H Pèedro.
-
H Lúuis:
-
- Ah bey xan u k'àaba' in wíits'ino'
-
H Juàan:
-
- Pa'atik in bin tin wotoch H Lúuis, tak tu láak' k'ìin
-
H Lúuis:
-
- Ma'alob tak tu láak' k'íin
MAYA |
ESPAÑOL |
ah ts'òon |
cazador |
atàan |
esposa |
ba'ax |
que |
bak' |
carne |
bèet |
hacer |
beyo' |
así |
bin |
ir |
bix |
cómo |
bu'ul |
frijol |
ch'a'ah |
coger,agarrar |
hanal |
comida |
hunkúuch |
un tercio,
una carga |
íichan |
marido |
íits'in xìib |
hermano menor |
íits'in ko'olel |
hermana menor |
íits'in |
hermano o
hermana menor |
k'àaba' |
nombre |
k'áax |
monte |
ka'asuku'un |
primo |
ki'ki't'àantabah |
forma de saludo |
kìik |
hermana mayor |
kux tèech |
y tu |
ma' |
negación, no |
ma'alob |
bueno |
mayek |
mesa |
na' |
mamá |
otoch |
casa |
p'àak |
tomate |
pòol |
cabeza |
si' |
leña |
suku'un |
hermano mayor |
tàal |
venir |
tàalen |
vine, pasado del verbo
intransitivo en primera
persona singular. |
tàatah |
papá |
ts'a'ah |
dar |
ts'eh yùum |
tío |
ts'onah |
cacé, pasado del
verbo transitivo |
ts'òon |
rifle |
tu'ux |
dónde |
tumen |
por, porque |
utia'al |
de él, para él, para |
wa ma'e |
condicional
si - no |
wàah |
pan, tortilla |
wakax |
res |
|