Hoy es: Sábado, 18 de Mayo de 2024
inicio

    Sueño tercero 
(La vida)


Feliciano Sánchez Chan

 


He venido desde Xibalbá
a visitar
tu santuario
Madre.
Soy el aliento
ungido en tu vientre,
aquel que nace y muere
día con día
sobre la faz de la tierra.
Un venado de estirpe real
me diste por signo,
por eso vuelo
sobre tu rostro
para no herirte
con mis pisadas.
Por ojo me diste
una piedra preciosa.

Soy nacido de tu vientre maíz
Con el que alimentas
A mis hijos.
El soplo con que inundaste
mi nariz
levantó su vuelo
de colibrí nocturno.
Así nazco y muero
todos los días,
pues me hallo ligado
a tu eterna sombra.
Soy de maíz, tu hijo maíz,
maíz es mi carne, maíz eres, Madre.

Yóoxp'éel wayak' (Kuxtal)

Taaliken tak Xibalba
ti'al in xíimbat
a ka´anche'il in Na',
teen u yiik'al le kuxtal
yaan ta jobnelo',
le ku síijil yetel ku kíimil
sáansamal yóok'ol kaabo'.

Juntúul kéej siipil u ch'i'ibal
ta dzáajten in jo'olintej
leti' beetik xik'nal
kin beetik ta wóok'ol
ti'al ma' in xek'ik a wich
yetel in pe'echak'.
Jump'éel ya'ax tun
ta dzáaj tin wich.

Sijnalen ta j-ixi'im jobnel
ba' ax yetel ka tzéentik
in paalal.
Le kuxtal ta wustaj
tu jool in ni'o'
áak'ab dzunu'unchaje'
ka'aj líik' u xik'nal.
Beytúuno', kin síijil
yetel kin kíimil sáansamal
tumeen taabalen
yetel u piktunil a woochel.
j-ixi'imilen, a j-xi'im paalen
ixi'im in bak'el, ixi'imilech in Na'.

 

 

   Siguiente


Este material fue tomado de Sánchez Chan, Feliciano.
Ukp'éel wayak' (Siete sueños). Escritores en lenguas indígenas A. C.
UNESCO. 1999.
 




Regresar
  © Universidad Autónoma de Yucatán
Centro de Investigaciones Regionales "Dr. Hideyo Noguchi"
Unidad de Ciencias Sociales
Dirección General de Desarrollo Académico